معرفی گروه

بشر از دیرباز به تغییر مواد و ساختن ابزار و تجهیزات مورد نظر خود اشتغال داشته و دوام و بقا زندگی خود را در تامین سرپناه و ساخت ابزارآلات شکار و تهیه غذا و پوشاک یافته است. با این فرضیه می­توان دریافت که شاید اولین موضوع علمی که مورد توجه بشر قرار گرفته، به نوعی مکانیک تجربی بوده است. حتی بررسی حرکت سیارات و کواکب بدون وسایل اپتیکی به نوعی در حوزه مکانیک قرار می­گیرد. این تجارب پس از گذشت هزاره­های متمادی با ظهور مهندسان و دانشمندان مختلف به صورت رسمی بسط و گسترش یافته و باعث ظهور علم مکانیک گشته است. آنچه که نمی­توان نادیده گرفت این است که علم فیزیک به طور جدی با مکانیک آغاز شده است. مهندسی مکانیک را می توان مادر علوم مهندسی و بوجود آوردنده تمدن­های بشری دانست. این علم در قدیم و در بین ایرانیان مسلمان به علم الحیل و صناعه الحیل مشهور بوده که حیل به معنای هنر و صنعت و اختراع آمده است. در یونانی به آن منجانیقون گفته می شده که براساس لغت نامه دهخدا هم معنی و معادل مکانیک است.

با احتساب مکانیک نسبیتی و کوآنتومی علاوه بر مکانیک کلاسیک، می توان علم مکانیک را اساس درک کلیه پدیده­های طبیعی و همچنین ساخته دست بشر دانست. بدون شک مهندسان آینده برای ارسال سفینه­هایی که قصد دارند به اجرام بزرگ و سیاه­چاله نزدیک شوند باید مباحث نسبیت و خمیدگی در فضا و زمان را در نظر بگیرند. همچنین طراحی نانوسیستم­ها و پیکوسیستم­های دقیق، مهندسان مکانیک را مستلزم به کارگیری مکانیک کوآنتومی خواهد کرد. آنچه که امروزه مهندسی مکانیک نامیده می­شود دانش مدل­سازی، طراحی، ساخت، بهینه سازی و شبیه­سازی سیستم­های بسیاری در حوزه­های مختلف می­باشد. دانشی که در حوزه هایی بسیار متفاوت از جمله تولید انرژی، محیط زیست، خودرو، رباتیک، هواپیما، راکت­های ماهواره بر، موشک­های جنگی، تجهیزات پزشکی و بیومکانیک ردپای عمیقی برجای گذاشته است. به طور کلی هر جا که بررسی اثر نیروهای اعمالی بر مواد و یا تحلیل حرکت سیستم ها مورد نظر باشد، یک مهندس در حوزه مکانیک با گرایش متناسب مورد نیاز است.

مهندسی مکانیک را می توان به چهار بخش کلی تقسیم نمود:

1- مکانیک جامدات: در این شاخه به بررسی رفتار ماده در اثر نیروهای اعمالی پرداخته می­شود. پایه تمامی دروس این گرایش مکانیک مواد (مقاومت مصالح) می باشد.

2- مکانیک سیالات: در این گرایش به بررسی حرکت و جریان سیالات تحت نیروهای اعمالی به آن پرداخته می شود و دروس متعددی با همین نام در مهندسی مکانیک وجود دارد.

3- ترمودینامیک: این مبحث مربوط به مطالعه گرما و انرژی در سیستم­ها است. در بیان قوت این مبحث همین بس که انیشتین در مورد آن گفته است: تنها نظریه فیزیکی ست که هیچگاه فرو نخواهد ریخت.

4- دینامیک: این حوزه به بررسی حرکت سیستم­ها و نیروهای موثر در این حرکت و کنترل آن می پردازد. می توان ادعا کرد که این حوزه حاصل تلاش بزرگترین و نامدارترین دانشمندان دنیاست.

پس از این مقدمه مختصر و آشنایی با رشته مهندسی مکانیک، به معرفی گروه مهندسی مکانیک در دانشگاه صنعتی قوچان پرداخته می­شود. رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی در سال 1388 در این دانشگاه تاسیس شد و به دنبال آن اولین دوره دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک در سال 1394 به دانشگاه وارد شدند. در این مدت دانشجویان بسیاری در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک از دانشگاه صنعتی قوچان فارغ التحصیل شده اند. دانشجویانی که پس از فارغ التحصیلی جذب بازار کار شده و یا در دانشگاه­های مطرح داخل و خارج از کشور تحصیلات خود را پی گرفته اند.

در حال حاضر، گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی قوچان دارای 11 عضو هیات علمی است که 7 عضو با گرایش طراحی کاربردی و 4 عضو در گرایش تبدیل انرژی مشغول به فعالیت هستند. تمامی اعضای هیات علمی فارغ التحصیلان دکتری ممتاز مهندسی مکانیک از دانشگاه­های سطح یک کشور هستند.  حوزهای پژوهشی که توسط اعضا هیات علمی گروه مهندسی مکانیک دنبال می شود، مباحث روز و مورد نیاز کشور و صنعت می باشند. مهمترین حوزه­های پژوهشی مورد مطالعه در گروه مهندسی مکانیک در گرایش طراحی کاربردی عبارتند از: تحلیل تنش، مکانیک شکست و خستگی، مواد کامپوزیت، تئوری های غیرکلاسیک الاستیسیته، ارتعاشات سازه در سیال، ارتعاشات تصادفی، ارتعاشات غیرخطی، آنالیز مودال، کنترل هوشمند، دینامیک غیرخطی و آشوب، سیستم­های میکرو و نانو الکترومکانیکی، شبیه­سازی دینامیک مولکولی و بیومکانیک. حوزه­های پژوهشی مورد مطالعه در گروه مهندسی مکانیک در گرایش تبدیل انرژی عبارتند از: کاویتاسیون، جریان­های دوفازی، جریان­های احتراقی، انرژی­های تجدید­پذیر از جمله انرژی باد و انرژی امواج آب، مدیریت و بهره­وری انرژی، نانوسیالات، دینامیک سیالات اطراف اجسام چرخان، توربوماشین­ها، دینامیک سیالات محاسباتی.

تمامی آزمایشگاه­ها و کارگاه­های مورد نیاز در رشته کارشناسی مهندسی مکانیک در گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی قوچان موجود است که عبارتند از: آزمایشگاه ترمودینامیک، آزمایشگاه مکانیک سیالات، آزمایشگاه انتقال حرارت، آزمایشگاه مقاومت مصالح، آزمایشگاه دینامیک و ارتعاشات، کارگاه جوشکاری و ورق­کاری، کارگاه اتومکانیک و کارگاه ماشین­ابزار.

علاوه بر آزمایشگاه­ها و کارگاه­های عملی، گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی قوچان توجه ویژه­ای به نرم­افزارهای تخصصی کاربردی این رشته دارد. از جمله مهم­ترین این نرم­افزارها می­توان به ANSYS-FLUENT، ABAQUA، SOLIDWORKS، ADAMS و CATIA اشاره کرد.

همچنین برای افزایش ارتباط دانشجویان با اعضا هیات علمی و ایجاد روحیه و انگیزه در دانشجویان، مسابقات سالانه مختلفی در سطح دانشگاه برگزار می­شوند که در گروه مهندسی مکانیک برنامه ریزی و تصویب اولیه شده­اند. مهمترین این مسابقات عبارتند از: ماشین­های مکانیکی، موشک­های آبی، ارائه در سه دقیقه و طراحی توسط نرم­افزار سالیدورکس.

اعضاء هیات علمی در گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی قوچان، به ارتباط با صنعت و حل مشکلات صنعتی با دید آکادمیک راغب بوده و پذیرای هر گونه همکاری در این زمینه می باشند.

مدیر گروه